ดาวหนาม

ลักษณะทั่วไป

          ดาวหนามเหมือนกับปลาดาวเพียงแต่มันมีแขน (arm) หรือแฉกมากกว่า คือมีจำนวนระหว่าง 13 – 16 แฉก ซึ่งที่เกาะทะลุไม่มี สัตว์น้ำพวกนี้มีสีสันต่างๆ กันไปหลายสี แต่มีรูปร่างเหมือนกันตามลำตัวและแขนจะมีหนาม (spine) แหลมยาว ซึ่งค่อนข้างแข็งเนื่องจากมีส่วนประกอบของพวกหินปูนที่บริเวณผิว (Integument) ของพวกหนามเหล่านี้ จะผลิตสารพิษออกมาเคลือบอยู่ด้านนอกของหนามนั้นปกติโดยทั่วไปจะพบดาวหนามอาศัยอยู่ตามชายฝั่งทะเล บริเวณหาดหิน และหาดปะการัง สัตว์พวกนี้พบทั้งทางฝั่งตะวันตกของไทย และในอ่าวไทยโดยเฉพาะตามเกาะแก่งต่างๆ มักจะพบพวกนี้กินปะการังเป็นอาหาร การเคลื่อนที่ของมันช้ามาก แต่มันสามารถเคลื่อนที่ไปได้ทุกแนวระดับตามพื้นท้องทะเล โดยใช้เท้าซึ่งมีอยู่มากมายทางด้านล่าง

พิษและอาการ

          เมื่อถูกหนามของดาวหนามทิ่มหรือแทง ซึ่งมีสารพิษอยู่ที่ผิวของหนามนั้น พิษจะซึมเข้าสู่ผิวหนังของผู้เคราะห์ร้าย เนื่องจากหนามของมันแหลมและค่อนข้างยาว ดังนั้นจึงมักจะเกิดเป็นแผลลึกทำให้ความสะอาดแผลได้ลำบาก พิษของมันจึงซึมซาบอยู่ในแผลนั้นอาการที่เกิดขึ้นหลังจากถูกหนามแทงนั้นจะได้รับความเจ็บปวดมาก แผลจะบวมแดง บางรายถ้าได้รับพิษมากเนื่องจากการเหยียบเท้าลงไปบนตัวมันซึ่งอาจจะถูกแทงด้วยหนามหลายๆ อันในคราวเดียวกัน อาจจะทำให้ผู้ได้รับบาดเจ็บมีอาหารคลื่นเหียนอาเจียนและบริเวณที่ถูกหนามแทงนั้นอาจจะทำให้เกิดอาการชาหมดความรู้สึก

การบำบัดรักษา

          เนื่องจากแผลที่เกิดจากดาวหนามมักจะเป็นหลุมลึกการปฐมพยาบาลควรล้างแผลให้สะอาดด้วยน้ำจืดเสร็จแล้วชะล้างแผลด้วยอัลกอฮอล์หรือแอมโมเนีย ชาวบ้านมักจะใช้ปัสสาวะของตัวเองแทนก็ใช้ได้เช่นกัน แต่เป็นเพียงการบรรเทาความเจ็บปวดเท่านั้น ถ้าหากว่าพยายามบีบเลือดที่แผลออกมาได้จะเป็นการดี เพราะพิษที่คั่งค้างอยู่ในเลือดและบริเวณบาดแผลจะติดออกมาด้วย ลักษณะแผลเช่นนี้อาจจะติดเชื้อจากภายนอก เช่น บาดทะยัก จึงควรทำความสะอาดแผลด้วยอัลกอฮอล์แล้วใช้ยาแดงหรือทิงเจอร์ไอโอดีนชโลมบนบาดแผล เมื่อผู้เคราะห์ร้ายมีอาการปวดรุนแรงควรรีบนำส่งโรงพยาบาลเป็นการดีที่สุด

การป้องกัน

          เนื่องจากดาวหนามมีหนามแหลมและอาศัยอยู่ตามแนวปะการัง และอาศัยอยู่ติดกับพื้นท้องทะเล ดังนั้นเมื่อเราเหยียบย่ำลงไปตามพื้นท้องทะเลที่มีพวกนี้อาศัยอยู่ ก็ควรจะสวมใส่รองเท้าหนาๆ ไม่ควรจับพวกนี้ด้วยมือเปล่าเพราะนั้นเป็นการเสี่ยงอันตราย ควรจะหากิ่งไม้เขี่ยมันขึ้นมาแทนการใช้มือเปล่า พวกนี้เคลื่อนที่ได้ช้าจึงไม่สามารถเข้าทำร้ายเราได้นอกจากเราจะเหยียบย่ำลงไปบนตัวมันเอง บางตัวมีสีสันงดงามและกลมกลืนกับสภาพแวดล้อมที่มันอาศัยอยู่ ถ้าไม่สังเกตอาจจะไม่เห็นตัวมัน ดังนั้นเมื่อเราเล่นน้ำตามแนวปะการังควรจะสังเกตุให้ดี แต่ไม่ต้องเป็นกังวลเพราะที่จุดดดำน้ำที่เกาะทะลุจะไม่มีดาวนหนาม